Một lần tôi về thăm quê cũ, tôi ghé thăm các giáo viên đã từng dạy mình. Ai thì cũng đã học qua hàng chục giáo viên, tôi lại chỉ ở quê được vài ngày nên đành chọn lọc vài vị để đi thăm. Tôi đi thăm một giáo viên tiếng Anh và hai giáo viên dạy toán.
Sau khi rời quê tôi mới giật mình nhận ra rằng, các giáo viên đấy có chung một điểm, đó là, tôi chỉ đi học thêm với các vị ấy mà thôi. Thật vậy, các giáo viên đó chưa từng dạy tôi một buổi chính khóa nào cả. Nhưng họ là những người đã dạy tôi một đống kiến thức mà tới ngày nay tôi vẫn còn dùng.
Một là cô giáo dạy tiếng Anh được cho là giỏi nhất thị xã. Mỗi lần nói chữ "museum", tôi lại nhớ tới lời cô giáo tiếng Anh rằng âm "u" không phải là chỗ nhấn âm, nếu không sẽ ra chữ "Mếu si um". Lời cô nói là "em mà nhấn âm đầu thì cô đánh cho mếu luôn nhé", khiến tôi nhớ tới tận giờ. Hay là các phương trình, cách tính phương sai trong xác suất thống kê, bây giờ mỗi lần đọc phải các phân tích xác suất thống kê của các kết quả thí nghiệm khoa học do thân chủ đưa cho, tôi vẫn còn nhớ tới lời giảng của cô giáo dạy toán. Cô đã giảng cho chúng tôi nghe trong một lớp học bên cạnh dòng sông trĩu nặng phù sa, vào mùa nước ngập phải lội đường hẻm mới vào nhà cô được. Vậy mà bây giờ tôi vẫn có thể dùng được kiến thức đó khi nghiên cứu các phát minh ở Mỹ.
Dù vậy tôi vẫn ghét cái sự dạy thêm. Nói đúng hơn, tôi ghét những chiêu trò mà nhiều giáo viên sử dụng để bắt các học sinh đang học trong lớp chính khóa đi học thêm với mình. Ngày xưa, tôi học giỏi và ít phải chịu đựng những trò "đì" học trò. Các giáo viên trường chuyên cũng ít ai "dám" dạy trước bài kiểm tra trong lớp.
Nhưng cũng còn nhiều cách khác. Tôi có những giáo viên mà thực sự là họ giảng dở quá. Có người vì họ không hiểu nổi chương trình mà họ đang dạy. Có người thì họ hiểu cả nhưng không thèm dạy, chỉ giảng qua loa. Lại cũng có những người thật sự giỏi, rất công tâm và cố gắng hết sức để giảng dạy nhưng lịch học trong lớp không thể cân nổi nhu cầu kiến thức của các em học sinh cần ganh đua vào trường top hay thi học sinh giỏi cấp quốc gia.
Đích đến của những mâu thuẫn trong nhu cầu vẫn là lớp học thêm, với các giáo viên giỏi nhất mà cha mẹ tôi có đủ tiền để trả. Việc họ có dạy tôi trên lớp hay không không phải vấn đề, cái mà tôi cần là kiến thức, học chỗ này không đủ thì đi chỗ khác.
Nhưng đấy là cách giải quyết của các học sinh cần kiến thức và không sợ bị đì. Rất ít ai may mắn đến như vậy, và tôi cũng chỉ có thể cảm ơn số phận của mình đã cho mình rất nhiều thứ, bao gồm cả thực tế khách quan là không nhiều giáo viên của tôi dám ra tay ăn hiếp học trò. Khi nhìn sang các bạn khác thì tôi không dám nghĩ như vậy.
Cách giải quyết vấn nạn ép buộc học sinh đi học thêm với mình là không cho phép giáo viên dạy học sinh chính khóa của mình trong lớp học thêm. Hậu quả thì ai cũng biết rồi, các giáo viên thực sự giỏi sẽ rất đắt hàng, còn các giáo viên giảng chả ai hiểu thì sẽ ế chỏng chơ. Vì thế nhiều giáo viên sẽ lâm vào tình cảnh muốn dạy thêm cũng không được, không có khả năng "tăng thu nhập một cách chính đáng".
Cách để tạo điều kiện cho giáo viên được "dạy thêm trong đàng hoàng" chỉ trở lại với biện pháp thả nổi mà thôi. Nếu giáo viên không được trả đồng lương "sống được", cũng không thể có bất kỳ sáng kiến nào khá hơn để tạo điều kiện cho giáo viên kiếm tiền một cách đàng hoàng cả.